Temat: Przeznaczenie czy wybór? Literacka psychologia zbrodni.

Dla tych, którzy przeczytali i szczególnie dla tych, którzy nie przeczytali „Makbeta”
– spektakl teatralny w reżyserii Andrzeja Wajdy

Obejrzyj spektakl

1. Wykonaj poniższe ćwiczenie, aby sprawdzić swoją znajomość treści "Makbeta".

Ćwiczenie

2. Zapoznaj się z poniższą informacją:

Wybory dokonywane przez Makbeta oraz Lady Makbet nie pozostają bez wpływu na ich psychikę. Charaktery tych dwóch postaci zmieniają się wraz z rozwojem akcji dramatu. Makbet z oddanego, lojalnego żołnierza staje się władcą zaślepionym ambicją, a jego żona przechodzi przemianę z oddanej i wspierającej go towarzyszki życia w ogarniętą szaleństwem królową. Oboje są bohaterami dynamicznymi - zmieniającymi się w toku akcji. Zmiany te dokonują się jednak w przeciwnych kierunkach, inaczej zmienia się Makbet, a inaczej jego żona.


3. Przyjrzyj się poniższym okładkom oraz plakatom i wybierz ten tekst kultury, który najlepiej oddaje opisaną powyżej przemianę. Uzasadnij swój wybór w kilku zdaniach i zapisz w zeszycie.












4. Zapoznaj się z poniższą informacją.

Tytułowa postać została wykreowana na podstawie przekazów pochodzących z XVI‑wiecznych kronik Raphaela Holinsheada odbiegających od zapisów w innych źródłach. Historyczny Makbet był władcą Szkocji w latach 1039–1056. Jako piętnastolatek stracił ojca, w dwanaście lat później zemścił się krwawo na jednym z morderców, paląc go i jego towarzyszy żywcem. W 1040 roku zabił Duncana I w potyczce pod Bothgouanan koło Elgin i objął tron Szkocji. Makbet wraz z małżonką wsławili się jednak mądrymi i pokojowymi rządami gwarantującymi krajowi dobrobyt. Jedną z ich decyzji było wzmocnienie władzy królewskiej i ukrócenie samowoli możnowładców. Ci ostatni jednak zbuntowali się przeciwko królowi i doprowadzili do jego obalenia dzięki wsparciu Anglików.

5. Prześledź, jaką przemianę wewnętrzną przeżywa Makbet i co ma na nią wpływ.


Makbet dzielnym i lojalnym rycerzem szkockim

a). Przypomnij sobie, jakim człowiekiem był Makbet na początku dramatu (scena II akt I).


Rozmowa z Czarownicami

a). Wysłuchaj poniższego nagrania i przypomnij sobie scenę III aktu I.

b). Jaką przepowiednię otrzymuje od Czarownic Makbet, a jaką Banko?


Spełnienie pierwszej przepowiedni

a) Wysłuchaj poniższego nagrania i przeczytaj z podr. ze str. 109 fragmenty sceny III aktu I.

b). Jak bohaterowie charakteryzują Czarownice?
c). W jaki sposób spełnia się pierwsza część przepowiedni?
d). Jak na przepowiednie Czarownic reaguje Banko, a jak Makbet?
e). Na czym polega wewnętrzna walka bohatera?
f). Czy Makbet ma wybór czy Czarownice to nowożytne fatum, nie dające mu wyboru?


Wewnętrzna walka Makbeta przed zbrodnią

a). Wysłuchaj poniższego nagrania i przeczytaj z podr. ze str. 115-118 fragm. sceny VII aktu I.

b). Jakie wątpliwości ma Makbet?
c) Jakimi argumentami posługuje się Lady Makbet, aby przekonać męża? Podziel je na emocjonalne i racjonalne?
d) Jakim człowiekiem okazuje się Makbet?


Pierwsze morderstwo

a). Wysłuchaj poniższych nagrań i przypomnij sobie scenę morderstwa króla Duncana.



b). W jaki sposób małżeństwo dokonuje morderstwa?
c). Jak zachowuje się Makbet, a jak Lady Makbet?


Następne morderstwa - Makbet tyranem

a). Wysłuchaj poniższego nagrania i przypomnij sobie dalsze losy Makbeta.

b). Co trapi bohatera po zdobyciu korony królewskiej?
c). Jakie działania podejmuje?
d) Jakim władcą się staje?
e). Co dzieje się z małżeństwem Makbeta? Jaki człowiekiem się staje?


Druga przepowiednia Czarownic

a). Wysłuchaj poniższego nagrania i przypomnij sobie scenę I z aktu IV.

b). W jaki sposób Czarownice uspokajają Makbeta?


Refleksje Makbeta u kresu życia

a). Przypomnij sobie scenę III i IV aktu V.

b). Jak Makbet podsumowuje swoje życie?
c). Jakie refleksje o świecie i życiu człowieka snuje bohater?


Śmierć Makbeta

a). Wysłuchaj poniższego nagrania i przypomnij sobie zakończenie dramatu.

b). Jak kończą się dzieje Makbeta?
c). Na czym polegała przemiana Makbeta?


Notatka do zeszytu